Bariery, które powodują, że groźba kary jest skuteczna cz. II

Ostrzeżenia zawarte w powyższej dyskusji nad stosowaniem kar nie oznaczają, że kary w nauczaniu i uczeniu się nigdy nie są użyteczne. Mogą być one przydatne z następujących względów:

Ucieczka z nieprzyjemnej {czyli karzącej) sytuacji może stanowić nagrodę, tak że mają tu zastosowanie zasady nagradzanego uczenia się – uczymy się wówczas techniki ucieczki. Ludzie uczą się uciekać przed deszczem, szukać cienia, gdy słońce grzeje zbyt mocno itd. W te- go rodzaju uczeniu się kara jest jednak nieco innego rodzaju, aniżeli ten, który mamy na myśli. Zazwyczaj jest ona czymś zagrażającym, nie występuje jednak, jeśli się nie „zasłużyło” na nią.

Unikanie grożącej kary również stanowi nagrodę. Policjant rzadko jest osobą karzącą, znacznie częściej jest on symbolem grożącej kary. W jaki sposób policjant oddziałuje na nas, jeśli nigdy nie uderzył nas pałką ani nie zaaresztował? Jego wpływ na nas można wyjaśnić lękiem. Jeśli jedziemy z niedozwoloną szybkością i zobaczymy w lusterku policjanta na motocyklu, ogarnia nas lęk, że zapłacimy mandat. Gdy zwolnimy nieco i policjant minie nas, nie każąc się nam zatrzymać, uspokajamy się. Ta redukcja lęku jest nagradzająca, ponieważ przez zastosowanie się do przepisów pozbywamy się obaw. Tę groźbę kary potęguje wymierzana czasem kara: jeździmy wolniej po tych drogach, gdzie byliśmy zatrzymani lub gdzie widzieliśmy innych zatrzymanych przez policjanta.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>