Gdyby można było uzgodnić znormalizowany zbiór cech wspólnych (na przykład zbiór cech od A do H), charakteryzujących człowieka w sposób wystarczający, wówczas indywidualny profil cech, podobny do pokazanego tutaj, byłby dla danej osoby równie charakterystyczny jak odciski jej palców pod warunkiem, że cechy te byłyby stałe i że można by je zadowalająco określić. za pomocą profilu cech, czyli psych ogramu (ryc 17-2). Problem polega na otrzymaniu krótkiej listy złożonej z takich cech, które by nie były dobrane w sposób dowolny Jedną z nasuwających się metod jest analiza czynnikowa (s. 601). Zebranie bardzo wielu ocen czy wskaźników dotyczących tych samych ludzi powinno pozwolić nam na stwierdzenie, które cechy są ze sobą związane, tak abyśmy mogli stosować jedną nazwTę do danej wiązki (cluster) cech. Chociaż wielu badaczy stosowało to podejście, możemy wybrać dla
Zwróćmy uwagę, że krótkie listy cech, cytowane przez Allporta, są to listy podstawowych dyspozycji indywidualnych, które są różne dla różnych osób, nie jest to to samo, co krótka lista cech wspólnych (przyp. aut.). przykładu prace Raymonda B. Cttella, ponieważ zawierają one olbrzymią ilość danych i przeprowadzonych analiz. Przy gromadzeniu swych danych Cattell stosował obserwację zachowania, oceny, badania laboratoryjne i inwentarze, sięgając do różnych populacji i grup wieku.
Allport i Odbert (1936) sporządzili listę 17953 słów używanych w języku angielskim w celu wyrażenia różnic w zachowaniu różnych osób. Cattell rozpoczął swoje badania od tej listy nazw cech, dodając jeszcze terminy wprowadzone przez innych psychologów. Po wyeliminowaniu nazw o pokrywającym się znaczeniu otrzymał 171 zmiennych cech osobowości lub temperamentu, opisujących całą jej „sferę” (Cattell, 1946, s. 219-232). Chociaż pewne cechy, takie jak zdolności, można sobie wyobrazić jako punkty na-skali rozciągającej się od zera do wysokich wartości, większość zmiennych temperamentu można przedstawić za pomocą biegunowych przeciwieństw (np. pogodny – ponury). Cattell, gdzie tylko można, woli posługiwać się takimi podwójnymi terminami. Jeśli dla opisania tej samej grupy osób stosuje się wiele takich zmiennych, to można zbadać korelacje pomiędzy tymi zmiennymi, tj. można stwierdzić, które z nich Są ściśle związane ze sobą, a które występują odrębnie.
Leave a reply