Kiedy wyparty strach zostaje przeniesiony na konkretny przedmiot lub sytuację, mamy do czynienia z fobią. U większości ludzi występuje jedna lub więcej łagodnych fobii, najczęściej związanych z myszami, wężami, owadami i robactwem. U niektórych osób fobie pojawiają się w takim nasileniu, że dominują ich życie. Zamknięta lub szeroka przestrzeń, wysokość, zwierzęta, ciemność i mnóstwo innych okoliczności i obiektów może wywoływać paraliżujące przerażenie. Reakcje strachu na tego typu sytuacje są tak intensywne, że nazwano je fobiami, będącymi jedną z odmian nerwicy. Kiedy fobia osiągnie rozmiary nerwicy, zaburzenia osobowości bywają tak poważne, że uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, ograniczają swobodę jednostki i wymagają ciągłej obecności innych osób.
Wszystkie fobie są strachem nieuzasadnionym. Ofiary cierpią z powodu różnorodnych, wypaczonych i zniekształconych obaw i lęków. Pierwotny lęk, skojarzony z poczuciem winy lub wstydem, zostaje wyparty i przetworzony na strach przed czymś innym. Ukrywa zatem jakiś konflikt lub frustrację. Fobie są większym zaburzeniem od lęków, ponieważ dochodzi tu do wyuczenia dodatkowych zachowań nieprzystosowawczych. W celu zracjonalizowania lęku jednostka cierpiąca na fobie skojarzyła go z obiektami pierwotnie neutralnymi. Obiekty te stały się więc symbolami prawdziwego powodu lęku. Leczenie zatem polegać musi na oduczeniu się zarówno symbolu, jak i pierwotnego wyparcia. Terapeuta nie może ograniczać się tylko do oduczenia symbolu. Dopóki prawdziwy powód nie zostanie wydobyty na światło dzienne, dopóty strach będzie łączył go z coraz innymi obiektami, tworząc nowe fobie.
Leave a reply