Wiele osób o niskiej inteligencji dość dobrze radzi sobie w społeczeństwie. Przeprowadzono kilka długotrwałych badań nad dziećmi, których ilorazy inteligencji w wieku szkolnym kwalifikowały je do grupy opóźnionych umysłowo. Wszyscy badacze stwierdzili, że znaczna część tych dzieci, gdy dorosły, utrzymywała się z pracy zawodowej, żyjąc w społeczeństwie.
Nawet osoby niedorozwinięte, przebywające w zakładach specjalnych, bywają często zwalniane warunkowo i wiele z nich przystosowuje się wystarczająco do życia w społeczeństwie. W pewnej pracy zbadano historię zatrudnienia 177 osób z wysokim stopniem opóźnienia umysłowego, zwolnionych warunkowo ze szkoły zawodowej w Wayne County (stan Michigan). Ponieważ badania te przeprowadzano w czasie, gdy istniały pomyślne możliwości zatrudnienia (podczas II wojny światowej), ludzie ci potrafili znaleźć sobie pracę, zwykle nieco powyżej poziomu tych prac, do których wykonywania niepotrzebne są jakieś kwalifikacje, i utrzymać ją przez szereg miesięcy (Hegge, 1944).
Społeczeństwo w stosunku do wszystkich swoich członków ma obowiązek nie tylko zaspokoić ich fizyczne potrzeby,' lecz także zużytkować ich zdolności w sposób społecznie produktywny. Ten obowiązek rozciąga się także na osoby upośledzone, które pomimo swych ograniczeń są zdolne do wykonywania użytecznych prac. Dzięki możliwości wykonywania odpowiedniego zawodu życie daje im więcej zadowolenia, a jednocześnie trudy ich przyczyniają się do ogólnego dobrobytu.
Na przeciwnym końcu skali znajdują się osoby wybitnie uzdolnione intelektualnie. Wraz z rozwojem testów inteligencji powstała możliwość wyselekcjonowania do badań wielkiej grupy najzdolniejszych dzieci, a następnie śledzenia ich losów. Jedno z najbardziej znanych badań tego rodzaju, zapoczątkowane we wrześniu 1921 r. przez Ter- mana i jego współpracowników, objęło przeszło 1500 wybitnie uzdolnionych dzieci, poczynając od wczesnych lat szkolnych poprzez wiek średni aż do r. 1959, kiedy to ukazało się ostatnie, jak dotąd, sprawozdanie (Terman i Odeń, 1959).
Leave a reply