Do procesu wzrastania należy uczenie się sposobów postępowania zgodnych z wymogami danego społeczeństwa. Przyjmujemy wartości uznawane przez społeczeństwo bez wielkiego namysłu i nie uświadamiając sobie, że ludzie wyrośli w innych kulturach mogą nie podzielać tych wartości. Jeśli nasza kultura ceni wysoko czystość, pośpiech i ciężką pracę, to i my także staramy się być czyści, szybcy i pracowici i skłonni jesteśmy uważać za godny podziwu ten naród, który odznacza się tymi cechami.
Wpływy kultury oddziałują na jednostkę wieloma drogami, a wśród nich doniosłe znaczenie mają role wyznaczane jednostce. Niektóre role są określone już przy urodzeniu, np. chłopiec od urodzenia wchodzi w męską rolę seksualną, a dziewczynka – w żeńską. Wymagania nakładane przez te role są rozmaite w różnych kulturach, jak dowiedzieliśmy się poprzednio (rozdział 4), lecz w każdej kulturze uważa się za „naturalne”, że między chłopcami i dziewczętami istnieją określone z góry różnice w strukturze osobowości, jedynie ze względu na ich przynależność do jednej lub drugiej płci.
Niektóre role wybieramy sobie sami, lecz i one są ukształtowane przez kulturę. Ważną rolą tego rodzaju jest zawód. Nauczenie się zawodu nie jest jedynie kwestią przyswojenia sobie technicznych umiejętności związanych z danym zajęciem. Aby osiągnąć powodzenie i uznanie w jakimś zawodzie, trzeba także zachowywać się tak, jak inni jego przedstawiciele i być gotowym do zaakceptowania pozycji, którą daje ten zawód. Czasami ma on swoją widoczną oznakę. Smoking artysty nie różni się zbytnio od wojskowego munduru. I jeden, i drugi jest oznaką społecznej roli. Poszczególne zawody mogą implikować nie tylko specjalne rodzaje ubioru, lecz także specjalne postawy i specjalny żargon zawodowy. Sprzedawca wody sodowej nie tylko nosi biały fartuch, lecz tśkże ma specyficzne słownictwo, które pozwala mu szybko i skutecznie porozumiewać się ze swymi współpracownikami. Niektórych używanych przez niego zwrotów nie można znaleźć w żadnym słowniku, lecz w odpowiednim kontekście są one rozumiane właściwie.
Leave a reply