Do najważniejszych narzędzi służących do oceny osobowości należy inwentarz osobowości1 wypełniany przez samego badanego, a składający się zwykle ze 100 do 500 pytań. Za typowy przykład mogą posłużyć pytania zaczerpnięte z Inwentarza Neurotycznego Thur- stone’a (Thurstone Neurotic Inventory):
Przy opracowywaniu inwentarzy osobowości wzorowano się na testach inteligencji i często nazywa się je testami osobowości. Powinny się więc także stosować do reguł rzetelności (wewnętrznej konsekwencji) i trafności (‘korelacji z przyjętym kryterium) (s. 584), Osoby, które konstruują inwentarze osobowości, dobierają zazwyczaj grupę ludzi dobrze przystosowanych i grupę ludzi źle przystosowanych, a wyniki ich badań siużą jako kryteria dla walidacji testu. Test wypróbowuje się na obu grupach i zatrzymuje się tylko te pytania, na które grupy te odpowiadają odmiennie. ,,Oczyszczony” test (składający się z najlepszych pytań) będzie więc przypuszczalnie pozwalał odróżnić osoby dobrze i źle przystosowane. Nic można jednak mieć absolutnej pewności, że owe grupy rzeczywiście przejawiają te cechy, które test ma rozróżniać. –
Inwentarz osobowości może być przeznaczony do mierzenia jednej cechy, pewnego wymiaru osobowości. Mamy więc testy dominacji – uległości i testy introwersji – ekstrawersji. Test może też dostarczać ogólnej oceny indywidualnego przystosowania, z tym że intencją jego jest odróżnianie osób dobrze przystosowanych od osób neurotycznych. Gdy tost ma na celu zmierzenie kilku jednocześnie aspektów osobowości, rezultat badania można przedstawić raczej w postaci profilu niż pojedynczego wyniku. Poniżej opisano niektóre typowe inwentarze osobowości. ł Terminu ,,inwentarz” używamy tu często zamiennie z terminem ..kwestionariusz”, zwykle inwentarze są to bardzie! ,,obszerne” kwestionariusze. W psychologii amerykańskiej pojęcia te nie są także ściśle rozdzielone. (Przyp, red. poi).
Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości Minnesota (Minnesota Multiphasic Personality Inventory MMPI)5 stanowi przykład narzędzia samooceny należącego do siódmej z przytoczonych powyżej kategorii (skłonności patologiczne). Test jest skonstruowany w formie 495 stwierdzeń: niekiedy są one drukowane na oddzielnych kartkach. Badany
Leave a reply