Język a formy myślenia – kontynuacja

Łatwość, z jaką podawano nazwę danej barwy, nazwali eksperymentatorzy „kodowainością” Najłatwiejsze do oznaczenia (zakodowania) były te- kolory, które określano pojedynczym jednosylabowym słowem (np. re(L– czerwony). Przy podawaniu tych kolorów czas reakcji był krótki, a między odpowiedziami wszystkich badanych zachodziła duża zgodność. Najtrudniejsze do zakodowania były barwy opisywane wieloma słowami, nazwy ich podawano po okresie wahania, przy czym między badanymi zachodziły duże różnice. Miary te przekształcono na wartości liczbowe, tak że każda z 24 barw otrzymała wskaźniki kodowa 1 n o ś c i.

Następna faza eksperymentu, polegająca na rozpoznawaniu, została przeprowadzona z innymi badanymi. Każdy badany widział tylko 4 barwy z pierwotnych 24, lecz dzięki rozdzieleniu barw pomiędzy badanych zastosowano wszystkie kolory. Zadaniem nowych badanych było wybrać te-cztery barwy spośród 120 umieszczonych na arkuszu. Większość badanych mówiła, że byli w stanie zapamiętać barwy dzięki temu, że nazwali je, a następnie „zmagazynowali” te nazwy w pamięci na czas wykonywania zadania !polegającego na rozpoznawaniu. Na podstawie wyników uzyskanych przez tych badanych ustalono „wskaźnik rozpoznawania” dla każdej z pierwotnych barw.

Hipotezę, że łatwość nazywania i łatwość rozpoznawania mają ze sobą coś wspólnego, można było sprawdzić przez obliczenie korelacji między wskaźnikiem kodowalności i wskaźnikiem rozpoznawania. Okazało się, że korelacja ta wynosi 0,42, co jest w zgodzie z hipotezą (Brown i Lenneberg, 1954).

Eksperyment powtórzono z powodzeniem na Indianach plemienia Zuni, przy czym najłatwiejszymi do „zakodowania” (określenia) i rozpoznania okazały się nieco inne barwy. Ogólny wniosek z tych badań jest taki, że w tych dziedzinach życia, w których dane społeczeństwo dokonuje subtelnych różnicowań – ich odpowiedniki słowne znaleźć zapewne możemy w rozróżnieniach językowych. Te różnice między kulturami wpływają na łatwość lub trudność poszczególnych zadań intelektualnych, wśród których rozpoznawanie jest odmianą raczej prostą.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>