Profil cech (hipotetyczny) – kontynuacja

Istnieją dwie główne techniki badania wzajemnych powiązań, które były przyczyną wprowadzenia przez Cattella rozróżnienia między cechami powierzchniowymi (surface traits) i cechami źródłowymi (source traits).

Cechy powierzchniowe znajduje się, badając wiązki rzeczywiście otrzymanych korelacji. Na przykład, można przyjąć, że wszystkie cechy, pomiędzy którymi istnieją korelacje ,60 lub wyższe, są przejawem jednej wiązki, czyli cechy powierzchniowej. Tak więc stwierdzono, że ludzie oceniani pod względem następujących trzech par cech: myślący – bezmyślny, mądry – głupi, surowy – rozwiązły, uzyskują na ogół podobne oceny na wszystkich trzech skalach (korelacja między tymi ocenami wynosi co najmniej ,60) Z tego względu trzy powyższe cechy (wraz z innymi cechami podobnego rodzaju) związano razem w cechę powierzchniową nazwaną „zdyscyplinowana rozwaga – głupkowate błazeństwo” (disciplined thoughtfulness versus foolishness). W tabl. 17-1 podano oprócz tej jeszcze kilka innych cech powierzchniowych. Noszą one tę nazwę, ponieważ podobieństwo leży tu na „powierzchni”, tzn. jest widoczne w rzeczywistych, „surowych” ocenach, bez pomocy przekształceń i procesów wnioskowania prowadzących do jakiejś mniej oczywistej, leżącej u podłoża jedności.

Cechy źródłowe znajduje się za pomocą innej metody, a mianowicie analizy czynnikowej, która jest bardziej subtelna niż analiza wiązkowa (cluster analysis). Chociaż ukazuje ona, jak powiązane są cechy, pomiędzy którymi istnieją wysokie wzajemne ko-

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>