Stosunek symbolu do przedmiotu

Pomiędzy symbolem a przedmiotem oznaczanym przez ten symbol istnieje' jakiś związek. Różne są na ten temat poglądy (Osgood, 1953, Brown, 1958).

– 1. Naturalny, czyli magiczny związek między symbolem a przedmiotem. Freud i Jung poświęcają wiele uwagi symbolom w mitach i snach oraz skłaniają się do interpretacji, że istnieje naturalna (być może powszechna) tendencja do pewnych symbolicznych wyobrażeń. Na przykład, węża jako symbol seksualny znajdujemy w wielu pierwotnych mitach, a także i. dziś ma on w snach ludzi to samo znaczenie. Brak jest wystarczającego materiału dowodowego dotyczącego pochodzenia takich symboli i dlatego nie odegrały one większej roli w teoriach znaczenia.

Magiczny pogląd, że symbole i ich przedmioty są bardzo ściśle związane ze sobą, występuje często u dzieci, u ludów pierwotnych, a czasem i u ludzi dorosłych. Prowadzi on do pewnego rodzaju ,.magii znaków” i pozwala wierzyć, że zrobienie czegoś ze „znakiem” wpływa na „przedmiot”.

To wcale nie jest dziwne, że dziecko wychowywane w kulturze, w której słyszy tylko jeden język, zaczyna uznawać naturalny związek między nazwą a przedmiotem i sądzi, że świnię dlatego nazywa się świnią, bo jest brudna.

– 2. Symbol i przedmiot związane są poprzez wspólny „obraz”. Jeśli słowo „książka” wywołuje w umyśle słuchacza „obraz” książki, to „obraz” ten przenosi znaczenie. Ta interpretacja znaczenia odpowiada twierdzeniom .zdroworozsądkowym” i zdaje się pasować w sposób dość naturalny do rzeczy konkretnych. O wiele trudniej jest jednak zrozumieć, jak obraz może przenosić znaczenie w przypadku pojęć abstrakcyjnych. Na przykład, pojęcie „sprawiedliwość” może wywoływać obraz bogini z zawiązanymi oczyma, lecz obraz ten jest jedynie innym symbolem i jego znaczenie pozostaje do wyjaśnienia. Rola, jaką obrazy odgrywają w myśleniu, jest przedmiotem starego sporu w psychologii, w każdym razie teoria obrazów nie okazała się zadowalającym wyjaśnieniem związku między symbolem a jego znaczeniem (Brown, 1953).

– 3. Symbol t przedmiot związane są poprzez wspólną reakcję. Gdy pies Pawłowa wydziela ślinę na widok światła poprzedzającego pokarm, jego reakcja na światło jest właściwą reakcją na pokarm. Wobec tego możemy powiedzieć, że światło jest dla niego sygnałem mającego się zjawić pokarmu lub że światło oznacza pokarm. W rzeczywistości pies nie zachowuje się wobec żarówki tak, jak gdyby była ona pokarmem (nie zjada jej!) – jeśli więc teoria ta ma być użyteczna, wymaga dalszego udoskonalenia.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>