Dziedziczność a choroby psychiczne

Ponieważ choroby psychiczne, jak przekonamy się później (jest o tym mowa w rozdz. 19), stanowią poważny problem społeczny, szereg badań miało na celu ustalenie komponentu dziedzicznego w tych chorobachŁ Szczególną uwagę poświęcono chorobie zwanej schizofrenią.

Także i tutaj badania nad bliźniętami okazały się pouczające Jeśli u jednego z bliźniąt rozpoznano schizofrenię, jakie jest prawdopodobieństwo, że drugie również ulegnie tej chorobie? Jeśli w chorobie tej istnieje komponent dziedziczny, należy oczekiwać, że u bliźniąt jednojajowych prawdopodobieństwo to będzie o wiele większe niż u bliźniąt dwu jajowych. W szeregu badań podsumowanych przez Kallmana (1953) stwierdzono, że istotnie tak się dzieje (tabl. 15-8). Rezultaty dla schizofrenii dziecięcej (początek choroby przed 15 rokiem życia) są podobne (Kallman i Roth, 1956).

Przeciwko badaniom tym wysunięto szereg zarzutów, lecz wydaje się, że dowiodły one jednak istnienia silnego składnika dziedzicznego w podatności na niektóre przynajmniej formy schizofrenii. Ponowna analiza niektórych danych Slatera, dokonana przez Rosenthala (Rosenthal, 1959: Slater, 1953), dobrze ilustruje złożoność uwikłanych tu problemów. Rosenthal wybrał, w celu przeprowadzenia dokładnego badania przypadków, te pary bliźniąt jednojajowych, w których oba bliźnięta miały schizofrenię (pary „zgodne”) oraz te, w których tylko jedno było dotknięte tą chorobą (pary „niezgodne”). Potrafił on za pomocą szeregu wskaźników wykazać istnienie większego prawdopodobieństwa, że schizofrenia była dziedziczna, gdy cierpiało na nią oboje bliźniąt, a nie dziedziczna, gdy tylko jedno z nich było nią dotknięte. Na przykład, wśród 22 „zgodnych” par, u 60% występowały przypadki schizofrenii w rodzinie, podczas gdy tylko u jednej z 13 „niezgodnych” par schizofrenia miała podłoże rodzinne (tabl. 15-9). Rosenthal konkluduje, że mogą istnieć dwa typy schizofrenii: jeden charakteryzuje się znacznym komponentem dziedzicznym, w drugim zaś brak tego komponentu lub jest on bardzo słaby.

Nawet w przypadku najbardziej „czystych” badań (np. nad bliźniętami) pozostają w nas pewne wątpliwości, jaką rolę należy przypisać dziedziczności, a jaką środowisku. W niektórych aspektach zwykłego życia społecznego, takich jak zdobycie wykształcenia czy wybór zawodu, wzajemne oddziaływanie między dziedzicznością a środowiskiem stają się bardzo istotnym czynnikiem, a wyodrębnienie roli dziedziczności i roli środowiska jest sprawą jeszcze trudniejszą. Obecnie rozpatrzymy niektóre dziedziny ludzkiego życia, w których te dwie siły najtrudniej jest rozdzielić.

Jeśli sklasyfikujemy ludzi dorosłych według liczby ukończonych lat nauki, to otrzymamy rezultaty zbliżone do klasyfikacji według poziomu inteligencji. Na przykład, w próbce 4330 mężczyzn w czasie II wojny światowej stwierdzono korelację ,73 pomiędzy wynikami Ogólnego Testu Klasyfikacyjnego dla Armii4 (Army General Classification Test) a liczbą ukończonych klas (Staff, Personnel Research Section, Adjutant General’s Office, 1945).

Ponownie stajemy przed problemem interpretacji tego wyniku. Ci, którzy nie są w stanie odnieść korzyści z nauki, na ogół odpadają wcześnie. Ponieważ istnieje zależność między inteligencją a powodze-

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>