Symbol reprezentuje coś innego. Niektóre symbole są konkretnymi przedmiotami, np. znaki drogowe: słowa są szczególnie doniosłym rodzajem symboli i dlatego mowa jest ważnym czynnikiem w procesie myślenia. Symbol przenosi znaczenie, lecz dokładny charakter zależności między symbolem a reprezentowanym przez niego przedmiotem (tj. jego znaczenie) stanowi kwestię, co do której psychologowie nie są zgodni,
Można przeprowadzić użyteczne rozróżnienie między znaczeniem denotacyjnym, które jest ustalone i specyficzne, oraz znaczeniem konotacyjnym, które wyraża ocenę lub preferencję. D y- ferencjał semantyczny stanowi próbę ustalenia znaczeń ko- notacyjnych.
Badania nad kształtowaniem pojęć wykazują, że kolejność, w jakiej dochodzi się do pojęć, jest następująca: rzeczy konkretne, formy przestrzenne, barwa i liczba. Rozróżnia się także pojęcia koniunk- cyjne, dysjunkcyjne i stosunkowe: pojęcia typu pierwszego i trzeciego kształtują się łatwiej niż pojęcia typu drugiego.
Mowa i myśl są ściśle ze sobą związane. Tak więc, dzieci potrafią rozwiązywać pewne rodzaje problemów abstrakcyjnych tylko wtedy, gdy są wystarczająco’ dojrzałe, aby wyrazić rozwiązanie w słowach. Nawet sposób, w jaki człowiek spostrzega świat, znajduje swe odbicie w używanych przez niego formach językowych. Nie jest jasne, co tu jest przyczyną, a co skutkiem, lecz kwestia ta staje się obecnie przedmiotem badań eksperymentalnych.
Zagadnienie, w jaki sposób posługujemy się naszym mózgiem przy myśleniu, pozostaje ciągle w sferze przypuszczeń. Dwie teorie myślenia sugerują odmienne funkcje mózgu: teorie obwodowe, utrzymują, że wszelkie myślenie polega na ruchach mięśniowych, natomiast teorie centralistyczne twierdzą, że myślenie zachodzi wewnątrz mózgu i układu nerwowego, a ruchy mięśniowe jedynie towarzyszą „procesom ośrodkowym”.
Leave a reply