W przyszłości niewątpliwie zaobserwujemy wzrastające zastosowanie programów jako pomocy w uczeniu się. Gramofon przy nauczaniu muzyki, epidiaskop na wykładach z zakresu sztuki, magnetofon przy nauczaniu języków i wymowy są czymś tak zwykłym, że nie myślimy o nich jako o mechanicznych pomocach naukowych. Programy, czy to stosowane w maszynach uczących, czy w jakiś inny siposób, są innowacją tylko pod tym względem, że wyzyskuje się je tam, gdzie dawniej nie uważano by tego za właściwe, jak np. w nauczaniu gramatyki w szkołach średnich (Blumenthal, 1960), psychologii na uczelni (Harward), logiki (kolegium Hamilton) lub interpretacji Starego Testamentu (kolegium Earlham).
Jest pewna korzyść, której można oczekiwać od urządzeń do programowanego uczenia się poza ich praktyczną przydatnością: to ich wkład do teorii psychologicznej. Wysuwano już sugestie, że różnice indywidualne między ludźmi uczącymi się wolno i szybko (o czym świadczą różne kryteria) zanikają, gdy uczniowie ci posługują się tymi urządzeniami. Gdyby okazało się, że tak jest istotnie, stanowiłoby to wkład do naszego zrozumienia różnic indywidualnych. Wiele zasad z teoretycznej analizy uczenia się w laboratorium poddaje się próbie w programowaniu: okres czasu między reakcją a wzmocnieniem, wzmacnianie sporadyczne, rozkładanie ćwiczenia, nagrodę i karę, generalizację bodźca i reakcji itd. Ponieważ większość urządzeń uczących dostarcza szczegółowego – punkt po punkcie -zapisu wyborów badanego (czy to poprawnych, czy nie), możliwości badawcze są bardzo duże. W wielu metodach laboratoryjnych rozmyślnie zwalniano proces uczenia się przez zastosowanie nieznanego materiału (np. bezsensownych sylab) i presji czasowej (np. dwie sekundy między ekspozycjami w mnemome- trze). Nie interesowaliśmy się dotychczas rozmiarami frustracji wywoływanej przez te metody. Stosowane obecnie maszyny uczące, mogą dzięki swojej doskonałości spowodować, że stan frustracji zmniejszy się i ci sami uczniowie, którzy w badaniach laboratoryjnych dawniejszego typu byli skłonni do zniechęcania się i opuszczania rąk, będą uczyć się bardziej efektywnie. Być może powstaną nowe interpretacje uczenia się dzięki zmianom w sytuacji spowodowanym przez uczenie się programowane.
Leave a reply