Chociaż ta różnica między wynikami wyrażónymi w formie korelacji a rezultatami, przedstawionymi w formie średnich, jest na pierwszy rzut oka zagadkowa, to dzięki innemu przykładowi straci ona nieco na tajemniczości. Zastanówmy się nad wzrostem dzieci w zależności od wzrostu jch rodziców, W kilku ostatnich dziesięcioleciach dzięki lepszemu odżywianiu i opanowaniu wielu chorób znacznie się zwiększył przeciętny wzrost, toteż obecnie dzieci są na ogół wyżgłównie wyniki czterecn par, wjftnuw.ywuiyn „„„„..w .. – – kontrastowych środowiskach. Wynika więc z tego, że skrajne różnice środowiskowe mogą wpływać na wyniki testu inteligencji nawet u bliźniąt jednojajowych (Newman, Freeman i Holzinger, 1937: McNe- mar, 1938).

Trapiony obsesją neurotyk często próbuje przeciwdziałać swym przerażającym myślom przez specyficzne działanie. Działania takie nazywamy kompulsjami. Jeśli – na przykład – dana osoba ma obsesję zabicia ojca, może odczuwać przymus wypowiadania chroniącego go życzenia albo składania rąk w modlitewnym geście. W innym przypadku może czuć się zmuszona do ciągłego mycia rąk, jeśli obsesja podpowiada jej, że wszystko wokół skażone jest śmiercionośnymi zarazkami. Natrętne mycie rąk jest jedną z najpowszechniejszych kompulsji. Czasem przybiera ona tak intensywną postać, że dłonie są stale boleśnie podrażnione.

Jednym z najpowszechniejszych symptomów neurotycznych jest stan permanentnego strachu. W przeciwieństwie do normalnego strachu, który jest reakcją na zagrażający bodziec, strach neurotyczny jest odpowiedzią na przewidywane trudności w przyszłości. Aby rozróżnić oba te rodzaje strachu, strach neurotyczny przyjęto nazywać lękiem.