HUGH HARTSHORNE i MARK A. MAY, dwaj psychologowie z Institute of Humań Relations z Yale, opracowali serię eksperymentów do zbadania uczciwości. Aranżowali sytuacje, w których dzieci szkolne były posyłane do sklepu, gdzie wydawano im pomyłkowo nadprogramową resztę. Tworzyli też inne sprzyjające sytuacje, w których dzieci miały okazję zmienić wyniki własnych klasówek, odpisać zadanie od kolegi, zerknąć w zakryte karty loteryjki lub rozwiązać łamigłówkę, stosując niedozwolone „skróty”.

Nazwę psychozy maniakalno-depresyjnej stworzył pod koniec XIX wieku niemiecki psychiatra EMIL KRAEPELIN. Opisując to zaburzenie, przeciwstawił je innej chorobie, którą nazwał demen- tia praecox. Termin ten wybrał z dwóch powodów. Na podstawie swego doświadczenia sądził mianowicie, że zaburzenie to prowadzi do defektu intelektu i ujawnia się we wczesnym okresie życia. Późniejsze badania wykazały, że nie zawsze tak się dzieje. Dlatego też współczesna psychologia zaadaptowała inną nazwę dla tej choroby, a mianowicie schizofrenia, co oznacza „rozszczepienie umysłu”. Nazwał ją tak EUGEN BLEULER, również psychiatra niemiecki. Bleuler podkreślał oderwanie od rzeczywistości jako objaw osiowy tego schorzenia. Tworząc termin „schizofrenia”, opisywał brak spójności pomiędzy zachowaniem a emocjami pacjenta. Chory może twierdzić, że jest Napoleonem, co nie przeszkadza mu spokojnie czekać w kolejce do szpitalnej kawiarenki. Może być całkowicie obojętny wobec „faktu”, że jest torturowany. Potrafi łagodnie oświadczyć, że nie może pójść do pracy, bo nie ma nóg. Realne fakty i cele nie mają już dla niego żadnej siły motywującej, w przeciwieństwie do kaprysów zmiennej wyobraźni.

Jednym z najistotniejszych czynników wpływających na równowagę osobowości jest satysfakcja i poczucie spełnienia towarzyszące dobrze wykonanej pracy. Spróbuj planować, podejmować i przeprowadzać do końca takie działania, które będą społecznie użyteczne, a zarazem interesujące dla ciebie.

Trochę trudno jest zrozumieć, dlaczego nie używamy zwyczajnych procentów i nie przyznajemy 10 randze pozycji centylowej, równej po prostu 80 (gdyż mamy 40 wyników niższych, które reprezentują 80% próbki). Przyczyna tego stanie się nieco jaśniejsza, gdy rozpatrzymy dwa środkowe wyniki, tj. rangi 25 i 26. Leżą one po dwu stronach środka skali, a więc jeden powinien przypaść nieco powyżej 50, a drugi nieco poniżej. Taki właśnie wynik otrzymamy z naszego wzoru. Obliczenie pokaże, że ich centyle wyniosą odpowiednio 51 i 49.

Istnieją dwie główne techniki badania wzajemnych powiązań, które były przyczyną wprowadzenia przez Cattella rozróżnienia między cechami powierzchniowymi (surface traits) i cechami źródłowymi (source traits).